Χαμάς: Το «παιδί» της πρώτης Ιντιφάντα (του Νασίμ Αλατράς)

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

27/01/2006

Του ΝΑΣΙΜ ΑΛΑΤΡΑΣ


Η επίσημη ίδρυση της Χαμάς, στις 15-12-1987, έξι μέρες δηλαδή μετά το ξέσπασμα της πρώτης πενταετούς Ιντιφάντα το 1987-1992, δείχνει την ταυτότητα της οργάνωσης. Οι ρίζες της όμως βρίσκονται βαθιά στην ιστορία του Κινήματος Αδελφών Μουσουλμάνων της Παλαιστίνης, στα Ιεροσόλυμα πρώτα και στη Γάζα αργότερα, ως παράρτημα του διεθνούς Κινήματος των Αδελφών μουσουλμάνων, που πρωτοεμφανίστηκαν στην Αίγυπτο και στη Συρία.


Πολλοί ιστορικοί συγκλίνουν στην άποψη ότι εάν δεν είχαν ιδρύσει οι Παλαιστίνιοι μουσουλμάνοι τη Χαμάς στη Παλαιστίνη, θα είχε περιθωριοποιηθεί το διεθνές Κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων. Η σαρωτική άνοδος του αραβικού εθνικισμού, με τον πρώην πρόεδρο της Αιγύπτου, Νάσερ την περίοδο 1954 -1968 και ο πόλεμος που κήρυξε εναντίον τους ανάγκασαν τους Αδελφούς Μουσουλμάνους να μετονομάσουν το κίνημά τους και να δημιουργήσουν νέα κινήματα και ιδρύματα.

Στην Παλαιστίνη δρούσαν πρώτα μέσα από το κίνημα «Μουραμπιτούν» και λίγο αργότερα μέσα από το «Κίνημα Ισλαμικού Αγώνα» και μέσα από πολλούς θρησκευτικούς συνδυασμούς και φιλανθρωπικά ιδρύματα ώς την ίδρυση της Χαμάς, η οποία παίρνει το όνομά της από τα αρχικά της φράσης Κίνημα Ισλαμικής Αντίστασης. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο ιδρυτής της πατριωτικής Φατάχ -το 1965- Γιάσερ Αραφάτ υπήρξε ενεργό μέλος των Αδελφών Μουσουλμάνων. Αυτός ήταν ο κυριότερος λόγος που ο Νάσερ αρνούνταν να συναντηθεί μαζί του τα πρώτα χρόνια της δράσης της Φατάχ.

Το κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων στην Παλαιστίνη περιθωριοποιήθηκε περισσότερο, όταν πολλά μέλη και στελέχη του έφυγαν για να πολεμήσουν τους άπιστους κομμουνιστές στο Αφγανιστάν. Εκεί ο Παλαιστίνιος Αμπντάλα Αζάμ ίδρυσε το Κίνημα Αράβων Μουτζαχεντίν, που αργότερα αποτέλεσαν το βασικό κορμό της Αλ-Κάιντα του Μπιν Λάντεν.

Η ίδρυση της Χαμάς δεν έβρισκε στα πρώτα χρόνια θετική ανταπόκριση στους Αδελφούς Μουσουλμάνους, καθώς παραβίασε τη βασική αρχή τους: «προετοιμασία της γενιάς» πριν από την απελευθέρωση. Τελικά η Χαμάς δικαιώθηκε, γιατί έχτισε τη γενιά μέσα στον απελευθερωτικό αγώνα και έφερε τους Αδελφούς σε πολύ δύσκολη θέση. Το 1990 η Χαμάς ίδρυσε τη στρατιωτική πτέρυγα Εζ Αλ-Ντιν Αλ-Κασάμ, η οποία ευθύνεται για το μεγαλύτερο αριθμό θανάτων Ισραηλινών στη διάρκεια της Δεύτερης Ιντιφάντα που ξέσπασε το 2000. Η Χαμάς απέρριψε όλες τις συμφωνίες που υπέγραψε η PLO -Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης- και ο πρώην πρόεδρός της, Αραφάτ, με το Ισραήλ, όπως τις Συμφωνίες του Οσλο και του Γουάιτ Ρίβερ. Αρνείται μέχρι σήμερα να αναγνωρίσει το Ισραήλ και μέσα στο στρατηγικό της πρόγραμμα συμπεριλαμβάνεται η καταστροφή του και η ίδρυση ισλαμικού κράτους στην Παλαιστίνη.