"Ολυμπιακή Αεροπορία" Απο το ζενίθ στο ναδίρ

Της Χριστιάννας Λούπα

Πέρασαν πάρα πολλά χρόνια από τότε που η «Ολυμπιακή Αεροπορία» σέρβιρε τους επιβάτες της με επίχρυσα μαχαιροπήρουνα, μπακαρά ποτήρια και πορσελάνινα πιάτα, πάνω σε λινά τραπεζομάντιλα. Ήταν τότε που στην Α΄ θέση υπήρχαν κηροπήγια και ένα κουτί γαρδένιες για κάθε κυρία. Τόσο μεγάλο κύρος είχε διεθνώς ο αερομεταφορέας του μεγιστάνα Αριστοτέλη Ωνάση, που - δεν θα ήταν υπερβολή να το πούμε – κάθε γραφείο της Ο.Α. στο εξωτερικό ήταν μια δεύτερη πρεσβεία της Ελλάδας.
Πώς ξεκίνησε όμως αυτή η αεροπορική εταιρεία – μύθος και γιατί κατέληξε σήμερα να πνέει τα λοίσθια, παραμένοντας χρόνια στα αζήτητα;
Ο εθνικός αερομεταφορέας, η Εθνική Ανώνυμη Εταιρεία Τ.Α.Ε., που είχε δημιουργηθεί από τη συγχώνευση επιμέρους προβληματικών αεροπορικών εταιρειών το 1946, λόγω της κακής πορείας της, εκποιείται σε πλειστηριασμό το 1955. Επειδή όμως κανείς δεν την θέλει κατοχυρώνεται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο ένα χρόνο αργότερα υπογράφει συμφωνία με τον Αριστοτέλη Ωνάση, που περιλαμβάνει και την αποκλειστική εκμετάλλευση των αεροπορικών συγκοινωνιών της χώρας.
Ο Ωνάσης αγόρασε τη φαλιρισμένη Τ.Α.Ε. έναντι 2.000.000 δολαρίων και την μετέτρεψε στην ευημερούσα «Ολυμπιακή Αεροπορία», (ήταν μεγάλος λάτρης των Ολυμπιακών Αγώνων), που άνοιξε τα φτερά της στους αιθέρες στις 6 Απριλίου 1957. Η εταιρεία τότε είχε προσωπικό οκτακοσίων εξήντα πέντε ατόμων και δεκατέσσερις ντακότες.
Ωστόσο, ο αερομεταφορέας πολύ σύντομα θα εκτοξευτεί στην κορυφή, μια και ο Έλληνας Κροίσος δεν φοβόταν να «βάλει» χρήματα στην εταιρεία, αφού ήθελε «η δική του εταιρεία» να είναι η καλύτερη στον κόσμο. Είναι γνωστό άλλωστε πως ό,τι αναλάμβανε ο Ωνάσης, στα χέρια του μετατρεπόταν σε χρυσωρυχείο. Ο στόλος αυξήθηκε, η εξυπηρέτηση ήταν απαράμιλλη, οι πτήσεις επεκτάθηκαν σε όλη την Υδρόγειο και το όνειρο έγινε πραγματικότητα: Η Ολυμπιακή έγινε η αεροπορική εταιρεία των πέντε ηπείρων, σύμβολο του prestige, με την οποία ταξίδευαν όλες οι διασημότητες.
«Πρώτη πτήση της ημέρας, χαράματα, χειμώνας και προτού μπούμε στο αεροπλάνο η προϊστάμενη έβλεπε τα νύχια μας. Όλα έπρεπε να είναι άψογα. Όλο το παρουσιαστικό έπρεπε να είναι άψογο και η συμπεριφορά μας πειθαρχημένη. Ήμαστε σχεδόν στρατός», θυμάται η Βίκυ Σμυρλή, μια από τις πρώτες αεροσυνοδούς.
Όμως η μοίρα είχε άλλα σχέδια για τον Αρίστο. Το 1973, έχασε το γιο του Αλέξανδρο, όταν κατέπεσε το αεροπλάνο του. Ο τραγικός αυτός θάνατος σηματοδότησε την αρχή του τέλους τόσο για τον ίδιο όσο και για την Ο.Α. Μεσολαβεί η μεταπολίτευση του 1974, το πολιτικό σκηνικό της χώρας αλλάζει, κύμα απεργιών αρχίζει να ταλανίζει το κράτος και το συνδικαλιστικό ρεύμα απειλεί δικαίους και αδίκους. Η Ολυμπιακή δεν αποτελεί εξαίρεση και ο Ωνάσης απαντά με ένα οργίλο lock – out. Παραμονές γιορτών και τα αεροπλάνα είναι καθηλωμένα στο έδαφος. Στο μεταξύ ο δαιμόνιος Σμυρνιός έχει προσβληθεί από τη μοιραία μυασθένεια gravis,που λίγους μήνες αργότερα θα τον οδηγήσει στο θάνατο, ενώ ο χαμός του μοναχογιού του τον έχει καταβάλει ψυχικά.
Πράγματι, το 1975 ο Ωνάσης μεταβιβάζει την εταιρεία στο Ελληνικό Δημόσιο. Μια εταιρεία που δεκαοκτώ χρόνια πρωτύτερα είχε παραλάβει στα πρόθυρα της κατάρρευσης και τώρα την παρέδιδε σαν μια από τις καλύτερες αεροπορικές εταιρείες του κόσμου, με έναν σύγχρονο στόλο που περιέλαμβανε τρία τζάμπο, με δρομολόγια από τα νησιά μας μέχρι την Αμερική, τον Καναδά και την Αυστραλία και πελάτες τα γνωστότερα ονόματα του διεθνούς jet – set.
Λαμβανομένης υπόψη της αρχής ότι το Δημόσιο αποτελεί γάγγραινα και τροχοπέδη για το ελληνικό κράτος, από το 1980 και εντεύθεν η Ο.Α. παίρνει για καλά τον κατήφορο. Καταντά πλέον ένα κομματικό παραμάγαζο, μια αποθήκη «ψήφων», όπου ο κάθε πολιτικός «βολεύει» τους ψηφοφόρους του, λες και η εταιρεία είναι τσιφλίκι του, και έχει κοστίσει στον ελληνικό λαό δισεκατομμύρια μέσω των αλλεπάλληλων ανεπιτυχών προγραμμάτων εξυγίανσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαμαρτύρεται για την τύχη των επιχορηγήσεων, ο ανταγωνισμός από τις ιδιωτικές εταιρείες είναι μεγάλος, οι περικοπές στα δρομολόγια πολλές, τα χρέη διογκώνονται και η πάλαι ποτέ κραταιά Ολυμπιακή βγαίνει στο σφυρί με ένα τεράστιο έλλειμμα.
Σήμερα αριθμεί πλέον όσα αεροσκάφη διέθετε και το 1957, απασχολεί όμως αρκετές χιλιάδες εργαζομένων (!), για τους οποίους, όπως δήλωσε πρόσφατα ο Υπουργός Μεταφορών, κ. Χατζηδάκης, προβλέπεται εθελουσία έξοδος και μετατάξεις. Tη διαδικασία ιδιωτικοποίησης θα παρακολουθεί η Kομισιόν μέσω εξωτερικού ανεξάρτητου οίκου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης τοποθετείται επιτηρητής για τον έλεγχο και την παρακολούθηση των κυβερνητικών ενεργειών.

Καημένε Ωνάση! Θα τρίζουν τα κόκαλά σου εκεί που βρίσκεσαι!