Έγκλημα χωρίς τιμωρία Β΄Μέρος

της Χριστιάννας Λούπα

Έγινε λοιπόν ό, τι έγινε με τη βαμβακίαση των πεύκων. Βγάλαμε τα μάτια μας με τα ίδια μας τα χέρια, αφού οι επαΐοντες του Υπουργείου Γεωργίας, κατόπιν πιέσεως των μελισσοκόμων, αποφάσισαν να «εμβολιάσουν» τα πεύκα με το έντομο Marchalina hellenica, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή πευκόμελου. Η βαμβακίαση όμως διαδίδεται ταχύτατα και τα πεύκα του αττικού λεκανοπεδίου ξεραίνονται το ένα μετά το άλλο, χωρίς μάλιστα να έχουν τα περιθώρια φυσικής αναγέννησης, όπως γίνεται π.χ. μετά τις πυρκαγιές. Τι μέλλει γενέσθαι λοιπόν;

Τα τελευταία χρόνια επικρατεί ένα άνευ προηγουμένου κομφούζιο ως προς την αντιμετώπιση της επιδημίας. Αφού αφανίστηκαν χιλιάδες πεύκα, οι αρχές αποφάσισαν να φέρουν κάποιο οικολογικό (και επομένως μη τοξικό) φάρμακο από τη Γερμανία, προκειμένου να γίνουν ψεκασμοί, όπερ και εγένετο. Δεν κράτησε όμως πολύ. Για κάποιο λόγο που εγείρει πολλά ερωτηματικά, η εισαγωγή του εν λόγω φαρμάκου διακόπηκε.
Στο παιχνίδι κατόπιν μπαίνουν τα διάφορα εντομοκτόνα, τα οποία χρησιμοποίησαν μερικοί Δήμοι.

Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε επανειλημμένα η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής του Παν/μίου Αθηνών, κυρία Πολυξένη Νικολοπούλου – Σταμάτη: «Σταματήστε αμέσως τους ψεκασμούς. Τα εντομοκτόνα είναι καρκινογόνα!», προσφεύγοντας στο ΣτΕ, το οποίο ανέστειλε τους ψεκασμούς με Insegar 25 WP αφού αποδείχθηκε ότι η ουσία Fenoxycarb που περιέχει, όχι μόνο δεν συμπεριλαμβάνεται ως επιτρεπτή στη λίστα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά στις ΗΠΑ συγκαταλέγεται ήδη στα καρκινογόνα φυτοφάρμακα.

Όπως υποστήριξε μάλιστα η κυρία Νικολοπούλου – Σταμάτη σε συνέντευξη στα «ΝΕΑ» στις 13/9/2006, «Μπορεί το ΣτΕ να ανέστειλε τη χρήση του Insegar, όμως πουθενά αλλού στον κόσμο δεν διενεργούνται ψεκασμοί σε πόλεις. Και αυτό πρέπει να μας προβληματίσει. Για την ακρίβεια, καμία από τις ουσίες των εντομοκτόνων, στις οποίες το Υπουργείο έχει δώσει πράσινο φως για την αντιμετώπιση της βαμβακίασης δεν έχει έγκριση για ψεκασμούς σε αστικές περιοχές…»

Τα εντομοκτόνα επομένως που ψεκάζονται κατά τόνους και από μεγάλο ύψος και δημιουργούν μία χρόνια και μη αναστρέψιμη τοξικότητα στον οργανισμό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα στις ευπαθείς ομάδες όπως παιδιά, ηλικιωμένους, άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, αλλά και ζώα. Οι συγκεκριμένοι «διαταράκτες ορμονών», όπως λέγονται, εξ άλλου όχι μόνο πλήττουν άμεσα το ανοσοποιητικό μας σύστημα, προκαλώντας καρκινογενέσεις, παιδικές λευχαιμίες και αλλεργίες, αλλά και έμμεσα μέσω της τροφικής αλυσίδας, αφού διασπείρονται στον υδροφόρο ορίζοντα κι έτσι καταλήγουν πολλαπλασιαστικά μέσω του νερού και των τροφών ξανά και ξανά στο σώμα μας. Το αποτέλεσμα είναι να μετατρέπονται οι λίγες πευκόφυτες περιοχές που μας απομένουν σε περιοχές μαζικών τοξικών αποβλήτων με ανεξέλεγκτες συνέπειες για τον άνθρωπο και το οικοσύστημα. Το μόνο που κάνουμε δηλαδή είναι να σωρεύουμε τη μία οικολογική καταστροφή πάνω στην άλλη.

Κι ενώ βρισκόμαστε μπροστά σ’ αυτό το τραγικό αδιέξοδο, η κρατική μηχανή, όπως πάντα, καθεύδει, αδυνατώντας να συντονίσει τις ενέργειές της και να παράγει αποτελεσματικές λύσεις. Ενεά έμεινα πάντως καθώς πληροφορήθηκα την απόφαση του Υπουργείου με αριθμό πρωτοκόλλου 118722 της 9ης Μαΐου 2007, που επέτρεπε κατ’ εξαίρεσιν για το 2007, όπως ανέφερε, τη διάθεση του εντομοκτόνου Triona σε αστικές και περιαστικές περιοχές (κάτι παράνομο, όπως προαναφέρθηκε), αλλά προειδοποιούσε ότι όποιος διαπίστωνε δυσμενείς επιπτώσεις για την υγεία και τις απέκρυπτε θα διωκόταν ποινικά!

Πώς μπορεί άραγε κανείς να χαρακτηρίσει μια τέτοια απόφαση, αν όχι «κουφή» και γελοία; Τι σημαίνει άραγε αυτή η σιβυλλική προειδοποίηση; Ότι ψεκάζουμε βλέποντας και κάνοντας, δημιουργώντας ανθρώπινα πειραματόζωα; Ότι το Υπουργείο βγάζει την ουρά του απ’ έξω, πετώντας το μπαλάκι στους Δήμους, οι οποίοι μ’ αυτόν τον τρόπο μένουν έκθετοι σε προσφυγές πολιτών στο 5ο Τμήμα του ΣτΕ; Ή μήπως ότι στο Ελλαδιστάν οι ευθύνες περνούν από τον έναν στον άλλον, χωρίς κανείς να τις αναλαμβάνει τελικά;

Φαίνεται πάντως πως η αγορά εντομοκτόνων επιφέρει μεγάλα κέρδη σε κάποιους, όπως ακριβώς και η καταστροφή των δασών - είτε από πυρκαγιά είτε από βαμβακίαση - και ο αποχαρακτηρισμός των δασικών εκτάσεων, γιατί αν υπήρχε λίγη καλή θέληση και φιλότιμο θα μπορούσαν να υιοθετηθούν οι οδηγίες που δίνουν οι εμπειρογνώμονες του Ινστιτούτου Δασικών Μελετών, του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, αλλά και άλλων σοβαρών οικολογικών οργανώσεων και κορυφαίων επιστημόνων. Οι ειδικοί αυτοί συμβουλεύουν τον ψεκασμό των δέντρων με νερό στο οποίο έχουμε προσθέσει πολύ λίγο πετρέλαιο και πράσινο σαπούνι «Αρκάδι». Ακόμα και με ψεκασμό σκέτου νερού θα μπορούσαν να ωφεληθούν τα προσβεβλημένα πεύκα, δεδομένου μάλιστα ότι κατά την περίοδο των βροχών σταματά και η εξάπλωση της ασθένειας. Ολοένα και περισσότεροι Δήμοι μάλιστα κλίνουν προς αυτή την κατεύθυνση, η οποία είναι απόλυτα φιλική με το περιβάλλον και τον άνθρωπο και σχεδόν ανέξοδη. Με χαρά διάβασα πρόσφατα μάλιστα πως ο Δήμος Πατραίων – γιατί η βαμβακίαση κατεβαίνει και προς τη Νότια Ελλάδα –προβαίνει στην άμεση αντικατάσταση των πληγέντων και ξεραμένων πεύκων και στον ψεκασμό των υπόλοιπων με νερό.

Κατόπιν όλων αυτών μία απορία κυριαρχεί στους κύκλους των σκεπτόμενων ανθρώπων: Είναι τόσο δύσκολος ο ψεκασμός με νεράκι του Θεού; Πόσες χιλιάδες υπογραφές χρειάζονται για να ληφθεί ένα τέτοιο μέτρο; Και όλα αυτά τα πυροσβεστικά οχήματα, τα οποία εννέα μήνες το χρόνο κάθονται, δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν γι’ αυτό το σκοπό; Γιατί, ας μην ξεχνάμε ότι οι μεμονωμένες προσπάθειες δεν είναι δυνατόν να αποδώσουν καρπούς. Μόνο οι συντονισμένες και ενιαίες ενέργειες θα επιφέρουν αποτελέσματα. Κι όσο γίνεται συντομότερα, μήπως και προλάβουμε να σώσουμε και κανένα πευκάκι, πριν πεθάνουμε όλοι από τον εξ ασφυξίας θάνατον…