Ο ΤΡΙΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΗ - ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ - Π.Ι. Καραφωτιά

Ομιλία του Π.Ι. Καραφωτιά, Καθηγητή Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Ινδιανάπολης, τ. Συμβούλου ΟΗΕ, στην εκδήλωση του EURONEM, του Ευρωπαϊκού Γραφείου και της UNICEF στις 28/ 9/ 2006 στο «Γκάζι»

Επειδή η θεματική ενότητα αναφέρεται στην παιδεία, καλό θα είναι, εισαγωγικά, να θυμηθούμε τη φράση στο προοίμιο της Διακήρυξης της ΟΥΝΕΣΚΟ, που αναδεικνύει τη σημασία της παιδείας : «Εφόσον η ειρήνη γεννιέται στή σκέψη των ανθρώπων, εκεί πρέπει να οικοδομήσουμε τις άμυνες της ειρήνης».

Επίσης, θα ήθελα για χάρη όσων δεν είναι ενήμεροι, να αναφέρω ότι ο όρος «Τρίτος Κόσμος» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από το Γάλλο Δημογράφο Alfred Sauvy το 1952 και υποδήλωνε τα κράτη εκείνα που δεν ανήκαν πολιτικά στο Δυτικό ή Ανατολικό μπλοκ στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Αργότερα ο όρος «Τρίτος Κόσμος» συσχετίσθηκε πιο συγκεκριμένα με τα κράτη που δεν ανήκαν ούτε στον «Πρώτο Κόσμο», τον καπιταλιστικό, ούτε στο «Δεύτερο Κόσμο», τον κομμουνιστικό, και είχε πολιτική και οικονομική σημασία.

Στην πορεία, όμως, επειδή ο όρος αυτός υπήρξε διαφιλονικούμενος, επικράτησε ο όρος «Τρίτος Κόσμος» να σημαίνει, στη σημαντική του ΟΗΕ, τα «υπανάπτυκτα» και στη συνέχεια, εξαιτίας αντιδράσεων και σκοπιμοτήτων, τα «αναπτυσσόμενα», κατευφημισμό, ίσως, κράτη.

Η πολύ ενδιαφέρουσα έκδοση του ΟΗΕ “Human Development Report”(“Έκθεση Ανθρώπινης Ανάπτυξης») καθορίζει συγκεκριμένα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία τα κράτη κατατάσσονται σε κατηγορίες και αυτό είναι χρήσιμο, αλλά το ζητούμενο είναι η διεθνής κοινότητα να ευαισθητοποιείται και να στέργει στην ουσιαστική ενίσχυση χωρών που έχουν επείγουσα και σοβαρή ανάγκη.

Και μιλάμε για δεκάδες κράτη εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας ενώ, πολλά, μαστίζονται κυριολεκτικά από εμφύλιους, κατά κανόντα ξενοκίνητους, κ.ά. πολέμους, από πείνα, φτώχεια και δυστυχία, προσφυγιά,επιδημικές ασθένειες, ναρκωτικά, εγκληματικότητα, τρομοκρατία κλπ υπό το αδιάφορο, αποχαυνωμένο, ή συνεργόν στο έγκλημα, βλέμμα της «πολιτισμένης» διεθνούς κοινότητας.

Τα στατιστικά στοιχεία, τα οποία «στοιχειώνουν» την εικόνα, είναι γνωστά. Αρκεί να αναλογισθεί κανείς ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν από την πείνα ή ασθένειες που σχετίζονται με την πείνα και τον υποσιτισμό περίπου 10 εκατομμύρια μικρά παιδιά στον Τρίτο Κόσμο.

Επίσης, εκατομμύρια ανήλικα παιδιά αναγκάζονται να εργάζονται σε διάφορες, κατά κανόνα ανθυειγινές εργασίες, θύματα στυγνής εκμετάλλευσης.

Εκατοντάδες χιλιάδες δε μικρά παιδιά χρησιμοποιούνται απάνθρωπα στη λεγόμενη «υπόγεια οικονομία», για εμπορία σεξ κλπ. Σχετικά με τη διαβόητη αυτή βιομηχανία, μόνον στην Ευρώπη εργάζονται παράνομα από 200 έως 500 χιλιάδες ιερόδουλες. Το φρικτότερο δε είναι ότι χιλιάδες μικρά παιδιά είναι θύματα δουλεμπορίας{σε χώρες της Ευρώπης και εμπορίας μελών σώματος και ως πειραματόζωα.

Και όλα αυτά τα άθλια εγκλήματα διαπράττονται από ποιούς; Και τα «πολιτισμένα» και «δημοκρατικά» κράτη τι κάνουν ; Εθισμένες οι ηγεσίες τους και οι λαοί τους στα κινηματογραφικά, τηλεοπτικά κλπ έργα υποκουλτούρας, βίας, φρίκης κλπ έχουν την ψευδαίσθηση ότι όσα φρικτά και απάνθρωπα γίνονται (δυστυχώς και στη χώρα μας) συμβαίνουν στη σκηνή, στο γυαλί ή διαφορετικά θα πρέπει να έχουν υποστεί πόρωση στην ήδη ρευστή συνείδησή τους.

Επίκαιρο πάντα του Κώστα Βάρναλη «δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα, προσμένουμε μήπως γίνει κάποιο θάμα».

Η ευθύνη της διεθνούς κοινότητας και των διεθνών οργανισμών είναι τεράστια. Ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ είχε την ευαισθησία να ομολογήσει ότι η φοβερή γενοκτονία στη Ρουάντα, με εκατομμύρια ανθρώπινα θύματα, μπορούσε να είχε αποτραπεί, και σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες «η αποτυχία της αντιμετώπισης του προβλήματος των προσφύγων τη δεκαετία 1960-1970 συνέβαλε σημαντικά στην κατακλυσμική βία που ακολούθησε τη δεκαετία 1970-1980». Και πέραν από τους διεθνείς οργανισμούς, η ΕΕ τι έκανε;

Άρα, το συμπέρασμα βγαίνει αβίαστα ότι αν υπήρχε πολιτική βούληση και πρόληψη η τραγωδία αυτή, όπως και άλλες, θα είχε αποτραπεί. Όμως, φαίνεται ότι κάποιοι επενδύουν και στην ανθρώπινη δυστυχία και τραγωδία και έχουν μεταλλαχθεί στους εξωσωματικους σωλήνες της αλαζονείας της εξουσίας,σε τυμβωρύχους στην προκειμένη περίπτωση ανθρωπορύχους, και η διεθνής κοινωνία έχει μεταλλαχθεί σε ανθρωπορυχείο όπου κάποιοι εξωρύσσουν αντί για άνθρακες ανθρώπους και τους εκμεταλλεύονται.

΄Οσο για την πολιτική βούληση, που κάποιοι αμφισβητούν ότι είναι αποτελεσματική, το δραματικό ερώτημα παραμένει αναπάντητο –κι η σιωπή δείχνει ενοχή: πώς είναι δυνατόν να υπάρχει πολιτική βούληση για να μεταφέρονται από τη μιαν άκρη του κόσμου στην άλλη, μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες, χιλιάδες ανθρωποκτόνα όπλα, αεροπλάνα, τανκς, πυροβόλα, πύραυλοι κλπ για πολεμικές επιχειρήσεις, και δεν είναι δυνατόν να υπάρξει πολιτική βούληση για τη μεταφορά ειδών πρώτης ανάγκης,φαρμάκων και τεχνογνωσίας στον «Τρίτο Κόσμο» ;

Μήπως, στο παγκόσμιο σύστημα στυγνού ανταγωνισμού, όπου ο αντίπαλος, ο εχθρός, είναι εντελώς απαραίτητος για την επιβίωσή του, κάποιοι ηδονίζονται παθολογικά όταν αντικρίζουν φτώχεια και δυστυχία και νιώθουν προνομιούχα τέκνα του «θεού» άραγε τι είδους θεού ;

Και αναρωτιούνται οι ακόμη με ανθρώπινη συναίσθηση άνθρωποι: Κάθε χρόνο οργανώνονται εκδηλώσεις, συνέδρια, διαλέξεις κλπ και κάθε χρόνο επαναλαμβάνονται σχεδόν τα ίδια. Όμως, πραγματική, ουσιαστική βελτίωση, πρόοδο δεν είναι ορατή στις περισσότερες περιπτώσεις. Οι πολεμικές συγκρούσεις συνεχίζονται με σχεδόν καθημερινές εκατόμβες αθώων θυμάτων, οι πρόσφυγες, πολιτικοί ή οικονομικοί καθώς και μετανάστες – εργάτες, που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, αυξάνονται. Ενώ παράλληλα, η πείνα, ο υποσιτισμός, η φτώχεια, ο αναλφαβητισμός, η εγκληματικότητα τα ναρκωτικά, η νοθεία της τροφικής αλυσίδας, η τρομοκρατία, ο κοινωνικός αποκλεισμός, ο αμοραλισμός και όλα τα δεινά στο κουτί της Πανδώρας, συνεχίζουν να κατατρέχουν την κοινωνία.

Και οι ηγετικοί κύκλοι της παγκόσμιας κερδοσκοπίας και του κοινωνικού αποκλεισμού μοιράζουν αφειδώς και δωρεάν αισιοδοξία και υποσχέσεις, που, όπως είπε κάποιος ηγέτης, ανοίγουν το δρόμο προς την κόλαση. Δεν αποτελεί στίγμα στον πολιτισμό και τη δημοκρατική συνείδηση της διεθνούς κοινωνίας το γεγονός ότι προβλήματα όπως το Μεσανατολικό, Κυπριακό κ.ά. δεν έχουν ακόμη επιλυθεί;Quid Prodest? Ρωτούσαν οι Λατίνοι.

Πρόσφατα στοιχεία αποκαλύπτουν το τραγικό γεγονός, που πρέπει να προβληματίζει κάθε πολιτισμένο άνθρωπο, ότι μετά την τρομοκρατική πράξη της 11/9 2001 στις ΗΠΑ και την αντιτρομοκρατική εκστρατεία, οι αποδοχές των διευθυνόντων συμβούλων 34 μεγαλύτερων αμερικανικών πολεμικών βιομηχανιών διλπασιάσθηκαν και τα κέρδη τους ανήλθαν σε 1 δισεκατομμύριο δολλάρια, ποσό που θα αρκούσε για την απασχόληση ενός εκατομμυρίου Ιρακινών για ένα χρόνο. Κι οι «βαρόνοι του πετρελαίου» σχεδόν τριπλασίασαν τα κέρδη τους.

Μόνο δε το 2005 τα συμβόλαια με πολεμικές βιομηχανίες ανήλθαν σε 269 δις. δολλάρια από τα 154 δις δολλ., το 2001 και τα κέρδη των 34 πολεμικών βιομηχανιών αυξήθηκαν κατά 189%. Kαι το ίδιο φαντάζομαι - γιατί δεν έχω στοιχεία- τηρουμένων των αναλογιών, συνέβη και σε διευθύνοντες συμβούλους και βαρόνους άλλων επιχειρήσεων.

Ποια είναι η προοπτική; Οπωσδήποτε, αν η ΕΕ δεν κατορθώσει να καταλήξει και εγκρίνει Σύνταγμα και ενιαία εξωτερική πολιτική, και δεν απαλλαγεί από πολιτικές, στρατηγικές, οικονομικές και κοινωνικές αγκυλώσεις που την καθιστούν συνένοχο στην αδιαφορία, απάθεια ή/και συνεργία στο διαιωνιζόμενο «έγκλημα» εναντίον του Τρίτου Κόσμου και όχι μόνον, και δεν επιλύσει πρώτιστα τα προβλήματα μέσα στους κόλπους της, όπως το Κυπριακό, το μέλλον θα παραμένει σκοτεινό ή με γκρίζες αποχρώσεις. Και παράλληλα με μια ανθρωπιστική, με οικουμενικό προσανατολισμό παιδεία να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις αλλαγής της έως τώρα αρνητικής ή πάσχουσας νοοτροπίας ώστε να οικοδομηθεί μια κοινωνία γνήσιας ειρήνης, ευημερίας και προόδου και να μπορούμε να μιλάμε για κόσμο με την αρχαία ελληνική έννοια και όχι για παράκοσμο ή υπόκοσμο.

Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν παρά μόνον οι αντιστάσεις και οι αγώνες ταγών και λαών. Ευτυχώς, όμως, σ’αυτή την απέραντη έρημο πολιτικής απάθειας και απραξίας υπάρχουν κάποιες οάσεις αντίστασης και αντίδρασης όπως αυτή της ωραίας πρωτοβουλίας του Ελληνικού Υπουργείου των Εξωτερικών και του EURONEM, που έμπρακτα αποδεικνύει το επίπεδο πολιτισμού και δημοκρατικής αντίληψης σε μια χώρα της Ευρώπης. Ας ευχηθούμε τέτοια παραδείγματα να βρουν κι άλλους πολλούς και ειλικρινείς μιμητές. Αισιοδοξία λοιπόν, αλλά ρεαλιστική και με αγωνιστικότητα.
Παναγιώτης Ι. Καραφωτιάς

Ορατός ο κίνδυνος λιμού στο κέρας της Αφρικής - Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

ΑΠΕ 5 Δεκεμβρίου 2008

Η διατροφική κρίση στην Αιθιοπία και άλλες χώρες στο Κέρας της Αφρικής έχει κλιμακωθεί και μπορεί να μετατραπεί πολύ γρήγορα σε λιμό, προειδοποίησε χθες Πέμπτη ο επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου.

Σημειώνοντας ότι η κρίση είναι "η χειρότερη των τελευταίων δέκα ετών", ο ΓΓ του ΔΕΕΣ Μπέκελε Τζελέτα εκτίμησε πως "μετά τον Μάρτιο, μπορεί να έχουμε γενικευμένο λιμό".

"Συνήθως ο κόσμος αρχίζει να ανταποκρίνεται όταν βλέπει αποστεωμένα παιδιά στις οθόνες των τηλεοράσεων. Εάν δεν δοθεί βοήθεια, σε μερικούς μήνες, μπορεί ο κόσμος όντως να δει ακριβώς αυτό, μπορεί να υπάρξει λιμός", τόνισε ο Τζελέτα, επισημαίνοντας την κακή σοδειά των γεωργών εξ αιτίας της ξηρασίας αλλά και τις υψηλές τιμές των τροφίμων σε διεθνές επίπεδο.

Ο 64χρονος Τζελέτα, πρώην πολιτικός κρατούμενος στην Αιθιοπία, είχε μεταβεί στον Καναδά το 1992 ως πρόσφυγας.

Η ΔΕΕΣ θα κάνει έκκληση την επόμενη εβδομάδα για να συγκεντρωθούν χρήματα προκειμένου να παρασχεθεί βοήθεια σε ένα εκατομμύριο ανθρώπων, εκ των οποίων 600.000 ζουν στην Αιθιοπία κι οι υπόλοιποι στο Τζιμπουτί, την Κένυα και τη Σομαλία. Σύμφωνα με τον Τζελέτα χρειάζεται να συγκεντρωθούν 80 έως 100 εκατ.

Ελβετικά φράγκα (52 έως 65 εκατ. ευρώ) για την επιχείρηση παροχής βοήθειας.

Μιλώντας στο περιθώριο της συνόδου του ΟΗΕ για το κλίμα στην πόλη Πόζναν της Πολωνίας, ο αξιωματούχος του Ερυθρού Σταυρού ανέφερε ότι η κλιματική αλλαγή "ασφαλώς" αποτελεί έναν παράγοντα που συνέβαλε στο ξέσπασμα της κρίσης. "Αυτό που βλέπουμε στο Κέρας είναι πλημμύρες και ξηρασίες, η συχνότητα των οποίων έχει ενταθεί τρομακτικά".

"Περιοχές που δεν είχαν γνωρίσει ποτέ ξηρασίες και πλημμύρες πλήττονται πλέον σοβαρά. Μπορεί να μην είναι καθοριστικός, αλλά οπωσδήποτε είναι ένας παράγοντας που συνέβαλε" στην κρίση, πρόσθεσε.

S.O.S.! Σταματήστε τη NOVARTIS!

της Χριστιάννας Λούπα

Την ώρα που η γενιά της Coca Cola, του Internet, των φιλόδοξων και αδίστακτων στελεχών των πολυεθνικών, των macho ανδρών και των παραφουσκωμένων με σιλικόνη γυναικών απολαμβάνει αμέριμνα τους καρπούς της καταναλωτικής κοινωνίας, κάποιες μάνες στην Αφρική και την Ασία θρηνούν τα νεκρά παιδιά τους, που πέθαναν από την ασιτία ή από κάποια αστεία για μας αρρώστια, όπως η ιλαρά.

Την ώρα που τα κορεσμένα και ανικανοποίητα παιδιά των fast food, του Game boy και της τηλεόρασης παίζουν μανιωδώς και μέχρι τελικής αποβλακώσεως με το τελευταίου τύπου Playstation, κάποια άλλα παιδιά, μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά – παιδιά ενός κατώτερου Θεού – θάβουν με τα ίδια τους τα χέρια τις μανάδες τους, που πέθαναν από AIDS, γιατί δεν είχαν χρήματα για περίθαλψη.

Όχι, ούτε ενοχές, ούτε τύψεις θέλω να προκαλέσω. Δεν φταίει άλλωστε κανείς επειδή έτυχε να γεννηθεί στον δυτικό κόσμο της πληθώρας και της ευμάρειας. Φταίει όμως εκείνος που είναι τυφλός «τον τε νουν, τα τ’ ώτα, τα τ’ όμματα». Ή αν προτιμάτε το Λεονάρντο Ντα Βίντσι: « Υπάρχουν τριών ειδών άνθρωποι: εκείνοι που βλέπουν, εκείνοι που βλέπουν όταν τους δείχνουν κι εκείνοι που δεν βλέπουν».

Σ’ εκείνους πάντως που «βλέπουν», ανήκουν σίγουρα οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Κι αυτό που βλέπουν, δυστυχώς, είναι η άλλη πλευρά της ζωής: τόπους άγονους κι απομονωμένους, ξεχασμένους από Θεό και ανθρώπους, όπου η ζωή έχει γίνει πια είδος αναλώσιμο κι ο θάνατος αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας.

Σα να μην έφτανε η πείνα, η ανέχεια, ο πόλεμος κι οι αρρώστιες, ήρθε και το AIDS να προστεθεί ανεξέλεγκτο στις επιδημίες που ταλανίζουν τον πληθυσμό. Πάνω από 60.000.000 άνθρωποι έχουν προσβληθεί από τότε που ξεκίνησε η επιδημία, από τους οποίους το 92% βρίσκεται στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ο αριθμός αυτών που μολύνθηκαν διπλασιάστηκε σε ένα χρόνο, μια και ο πληθυσμός στις χώρες του τρίτου κόσμου βρίσκεται σε πλήρη άγνοια σχετικά με τους τρόπους προστασίας. Εκτός όμως από την έλλειψη γνώσης οι κοινωνικά αποκλεισμένες αυτές ομάδες δεν έχουν καμία πρόσβαση στα φάρμακα, λόγω ένδειας, με αποτέλεσμα τη, με μαθηματική ακρίβεια, πορεία τους προς το θάνατο.
Στην όλη συμφορά έρχονται να προστεθούν και οι παράπλευρες συνέπειες: Κάθε 14 δευτερόλεπτα ένα παιδί μένει ορφανό εξ αιτίας του AIDS, με αποτέλεσμα πάνω από 13.000.000 παιδιά να έχουν μείνει μέχρι σήμερα ορφανά, λόγω της επιδημίας.

Μια μικρή αχτίδα φωτός κι ελπίδας για τους δυστυχισμένους αποτελούσε ως τώρα ο ινδικός νόμος περί ευρεσιτεχνίας, σύμφωνα με τον οποίο οι τιμές των φαρμάκων δεν επιβαρύνονται με δικαιώματα ευρεσιτεχνίας. Κατ’ αυτό τον τρόπο η Ινδία αποτελεί μια σημαντική πηγή οικονομικών αντίγραφων φαρμάκων, στα οποία μπορούν να έχουν σχετική πρόσβαση οι ασθενέστερες κοινωνικές τάξεις. Το 84% των αντιρετροϊκών φαρμάκων, που χρησιμοποιούν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα για να περιθάλψουν πάνω από 60.000 ασθενείς με AIDS σε περισσότερες από 30 χώρες είναι αντίγραφα φάρμακα από την Ινδία.

Η ελβετική φαρμακοβιομηχανία Novartis, ωστόσο είναι αναμφίβολα ανάμεσα σε εκείνους που «δεν βλέπουν», αφού πρόσφατα ξεκίνησε δικαστικό αγώνα κατά του ινδικού νόμου περί ευρεσιτεχνίας.

«Στηριζόμαστε στα φτηνά φάρμακα καλής ποιότητας που παράγονται στην Ινδία, για να προσφέρουμε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε όσους περισσότερους ασθενείς με AIDS είναι δυνατόν. Η σημαντική αυτή πηγή φαρμάκων δεν πρέπει να κλείσει», τόνισε ο δρ. Κριστόφ Φουρνιέ, πρόεδρος του Διεθνούς Γραφείου των ΓΧΣ.
«Οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που βασίζονται στην Ινδία ως παραγωγό χώρα των φαρμάκων τους μπορεί να βρεθούν σε δυσμενή θέση, αν τα καταφέρει η Novartis», συμπληρώνει η διευθύντρια Στρατηγικής της εκστρατείας των ΓΧΣ για την «Πρόσβαση στα βασικά φάρμακα», Έλεν τ’ Χόεν.

Δεν είναι η πρώτη φορά άλλωστε που οι πατέντες απειλούν τις ανθρώπινες ζωές. Η ιστορία έχει επαναληφθεί με διάφορα ζωτικής σημασίας φάρμακα διαφόρων εταιρειών. Το Tenofovir, για παράδειγμα, της εταιρείας Gilead κατά του HIV/AIDS, είναι εξαιρετικά απαραίτητο σε χώρες με λίγους πόρους, αλλά και για ασθενείς που ξεκινούν θεραπεία για πρώτη φορά, γιατί έχει τις λιγότερες παρενέργειες. Αν χορηγηθεί πατέντα στη συγκεκριμένη εταιρεία, σημαίνει πως αυτόματα σταματά η παραγωγή αντίγραφων φαρμάκων ως το 2018, ενώ το φάρμακο θα είναι οικονομικά απροσπέλαστο για τους λιμοκτονούντες πληθυσμούς των αναπτυσσόμενων χωρών.

Το 2005, εξ άλλου, ομάδες για την καταπολέμηση του καρκίνου κατέθεσαν την πρώτη ένσταση κατά της χορήγησης πατέντας για το φάρμακο Gleevec της Novartis. Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι η παράγραφος 3d του σχετικού ινδικού νόμου, που αποτέλεσε έναν από τους λόγους για τους οποίους απορρίφθηκε αρχικά η χορήγηση πατέντας για το Gleevec, δεν συμβαδίζει με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Ένα είναι βέβαιο: αν χορηγηθούν πατέντες στις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες, η τιμή των φαρμάκων θα είναι τόσο ακριβή, που θα καθιστά τη θεραπεία απαγορευτική για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Γης.

Εμείς, σαν άνθρωποι, θα διαλέξουμε άραγε να «βλέπουμε όταν μας δείχνουν», ή θα το προσπεράσουμε το θέμα βιαστικά, θα πατήσουμε το delete και θα βυθιστούμε πάλι στη ραστώνη της ευημερίας μας; Για όσους διαλέξουν το πρώτο, δεν θα πάρει πάνω από ένα λεπτό να υπογράψουν την έκκληση των ΓΧΣ και να απαιτήσουν από τη Novartis να αποσύρει την αγωγή κατά της κυβέρνησης της Ινδίας: www. Γιατροί Χωρίς Σύνορα ή www. msf . Είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε, αν αναλογιστούμε πως τα μέλη των ΓΧΣ εργάζονται εθελοντικά στη διακεκαυμένη ζώνη, βάζοντας την ίδια τη ζωή τους σε κίνδυνο.

Κι ας μην ξεχνάμε: όταν μια μικρή φωνή ενωθεί με άλλες, γίνεται κραυγή που μπορεί να ανατρέψει τα δεδομένα.