Οι ακραίοι και οι άλλοι - του Κώστα Ράπτη - ΣΚΑΪ

"Λεπτομέρεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου"

Κώστας Ράπτης - 29/03/2009

Οι ισχύοντες κανονισμοί του Ευρωκοινοβουλίου θέλουν την πρώτη συνεδρίαση του Σώματος, όπως αυτό διαμορφώνεται κάθε φορά από τις ευρωεκλογές, να συγκαλείται υπό την προεδρία του "doyen", ήτοι του μεγαλύτερου στην ηλικία ευρωβουλευτή - μέχρι την εκλογή μόνιμου προεδρείου. Ο κανονισμός αυτός, συμφωνήθηκε προχθές (μετά από πρόταση των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων και αφού κάμφθηκαν οι επιφυλάξεις των Φιλελευθέρων) να αλλάξει άρον άρον, ενόψει της ανάδειξης νέου Ευρωκοινοβουλίου τον Ιούνιο.

Ο λόγος για την ασυνήθιστη αυτή ενέργεια, που προαπαιτεί συμφωνία όλων των πολιτικών ομάδων και αυξημένη πλειοψηφία μεταξύ των ευρωβουλευτών, ήταν το σοβαρό ενδεχόμενο να βρεθεί να ηγείται, έστω και για μία ημέρα, του πλέον αντιπροσωπευτικού οργάνου της Ε.Ε. ο ογδοηκοντούτης ηγέτης του γαλλικού Εθνικού Μετώπου. Ο Ζαν Μαρί Λεπέν υπενθύμισε την παρουσία του την περασμένη Τετάρτη επαναλαμβάνοντας από του βήματος του Ευρωκοινοβουλίου τη σκανδαλώδη άποψή του, η οποία του έχει κοστίσει από μία καταδίκη στη Γαλλία και τη Γερμανία, ότι "οι θάλαμοι αερίων υπήρξαν μια δευτερεύουσα λεπτομέρεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου".

Αποφασιστικοί ή πανικόβλητοι;
Οι δηλώσεις αυτές του Γάλλου ακροδεξιού πολιτικού ξεσήκωσαν ευθύς, όπως αναμενόταν, σάλο: "Σε αυτό το σύμβολο της συμφιλίωσης των ευρωπαϊκών λαών, [η ανάληψη της προεδρίας από τον Λεπέν] θα αποτελούσε εξαιρετικά κακό μήνυμα για τους πολίτες μας και τον κόσμο" εκτίμησε λ.χ. ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών Μάρτιν Σουλτς, προσθέτοντας ότι ο ίδιος, ως Γερμανός, έχει ιδιαίτερη ευθύνη να παρεμποδίσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Είχε προηγηθεί η άμεση αντίδραση εβραϊκών οργανώσεων, που πρώτες συνέδεσαν το θέμα με το ενδεχόμενο ανάδειξης του Λεπέν σε doyen μετά τις επικείμενες Ευρωεκλογές.

Ωστόσο, η αντίδραση των ηγετών του Ευρωκοινοβουλίου, που θα ήθελε να φαντάζει ταχεία και αποφασιστική, αν και αποκαλύπτεται μάλλον σπασμωδική και πανικόβλητη, είναι άκρως διαφωτιστική σχετικά με αρκετές παθογένειες του ευρω-ενωσιακού οικοδομήματος εν γένει.

Διότι, δεν είναι μόνο η έλλειψη τακτικής διορατικότητας, που φέρνει εκ νέου στο προσκήνιο τον Ζαν Μαρί Λεπέν, παίζοντας μάλιστα στο γήπεδο της δικής του θεματολογίας, σε μια ώρα που αυτός έβλεπε το κόμμα του να φθίνει, τα κεντρικά του γραφεία να ξεπουλιούνται λόγω χρεών στους Κινέζους και που εξέταζε το ενδεχόμενο παράδοσης της σκυτάλης στην κόρη του Μαρίν.

Δεν είναι ούτε απλώς η υποκριτική επιλεκτικότητα, που επιτρέπει να θεωρείται απόβλητος ο Ζαν Μαρί Λεπέν, αλλά αξιοσέβαστος ευρωπαίος ηγέτης ο Νικολά Σαρκοζί που του έκλεψε σε μεγάλο βαθμό τη ρητορική, τις πολιτικές και εντέλει και τους ψηφοφόρους.

(Προφανώς το μέτρο της "δημοκρατικής επαγρύπνησης" εξαντλείται στην πρόσληψη του παρελθόντος και δη μόνο ορισμένων όψεών του: δεν αφορά λ.χ. το αν ο Μπερλουσκόνι κατεβάζει στους δρόμους τον στρατό για την πάταξη της "εγκληματικότητας των μεταναστών" την ίδια ώρα που ενώνει το κόμμα του με αυτό των πολιτικών εγγονών του Μουσσολίνι, ούτε το αν στη Δανία ο Ράσμουσεν συγκυβερνά με την ισλαμοφοβική ακροδεξιά, ούτε το αν στη Βαλτική οι γερμανοντυμένοι του Β' Παγκοσμίου Πολέμου εκθειάζονται ως εθνικοί ήρωες, ενώ η ρωσική μειονότητα στερείται πολιτικών δικαιωμάτων…)

Το πιο ανησυχητικό, είναι κυρίως η ευκολία με την οποία οι ευρωπαίοι ιθύνοντες καταφεύγουν στο "ξαναγράψιμο των κανόνων του παιχνιδιού", όπως άλλωστε το έχουν κάνει τόσες άλλες φορές, όποτε π.χ. οι ευρωπαϊκοί λαοί έκαναν τη "λάθος επιλογή" σε δημοψηφίσματα.

Είναι επίσης η παράδοξη σπουδή τους να αυτοαναιρούνται ως αιρετοί πολιτικοί μπροστά στους μη αιρετούς θεματοφύλακες της "πολιτικής ορθότητας".

"Καλούμε τους ευρωπαίους αξιωματούχους να απαγορεύσουν τις ομιλίες μίσους στο χώρο του Ευρωκοινοβουλίου καθώς και όσους τις εκφέρουν" ζήτησε ούτε λίγο ούτε πολύ ο πρόεδρος του European Jewish Congress Μοσέ Κάντορ. "Υπάρχει ακόμη αρκετός χρόνος, προκειμένου το Ευρωκοινοβούλιο να αλλάξει το καταστατικό του, προκειμένου τα πολιτικά κόμματα να ζητήσουν από αξιοσέβαστους πρεσβύτες πολιτικούς να θέσουν υποψηφιότητα στις ευρωεκλογές και προκειμένου εντέλει οι Γάλλοι ψηφοφόροι να απορρίψουν τον αναθεωρητισμό και την άρνηση του Ολοκαυτώματος επιλέγοντας αξιοσέβαστα κόμματα και κλείνοντας στον Λεπέν τον δρόμο της επιστροφής στο Στρασβούργο" δήλωσε από τη Νέα Υόρκη ο πρόεδρος του World Jewish Congress Ρόμπερτ Λάουντερ.

Οι επικεφαλής των πολιτικών ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου δεν θέλησαν να επενδύσουν στην τρίτη, και πιο πολιτική λύση, από όσες υπέδειξε ο Λάουντερ. Δεν θέλησαν καν να καταφύγουν στην δεύτερη, και πιο εύκολη, λύση. Επέλεξαν την πρώτη, ως περισσότερο δηλωτική της "ιερής αγανάκτησής" τους απέναντι στους εκτός του "ευρωπαϊκού συνταγματικού τόξου". Η σχετικότητα και η "πλαστικότητα" των κανόνων του παιχνιδιού δεν αρκεί να ισχύει: πρέπει και να φαίνεται.

Προφανώς, κάτι έχει αλλάξει δραματικά από τότε που στην ομιλία ως doyen του (επίσης προερχόμενου από το Εθνικό Μέτωπο) Γάλλου σκηνοθέτη Κλοντ Οτάν-Λαρά, η Αριστερά είχε απλώς αποχωρήσει συμβολικά, αφήνοντας κόκκινα γαρύφαλλα στα κενά έδρανα του Ευρωκοινοβουλίου.

Φαίνεται πως το νέο αυτό "επεισόδιο Λεπέν" έρχεται, σε μια συγκυρία κρίσιμη, να θίξει μια κεντρική χορδή της ιδιαίτερης κουλτούρας του πολυεθνικού, συναινετικού και με αυστηρές προδιαγραφές "πολιτικής ευπρέπειας" μικρόκοσμου του Ευρωκοινοβουλίου: την καθ' υπερβολήν επίκληση των ωμοτήτων του ευρωπαϊκού παρελθόντος για την καθαγίαση συγκεκριμένου πολιτικών του παρόντος.

Όσο περισσότερο βάθαινε το δημοκρατικό έλλειμμα της Ε.Ε., απειλούνταν οι πολιτικές ελευθερίες στο όνομα της "ασφάλειας", κατεδαφιζόταν το κοινωνικό κράτος της Γηραιάς Ηπείρου, αυξάνονταν οι ανισότητες, γινόταν mainstream ο ρατσισμός και στρατιωτικοποιούνταν η ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, τόσο περισσότερα ακούγαμε για τη βαριά κληρονομιά των "ανθρωποσφαγών΄' και των "ολοκληρωτισμών" που το κοινοτικό οικοδόμημα έριξε στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας - αλλά κινδύνευε, όπως ακούγαμε, να.νεκραναστηθεί κάθε φορά που αμφισβητούνταν το χρυσό κλουβί της συναίνεσης των Βρυξελλών (π.χ. με το "Όχι" των Γάλλων στο Ευρωσύνταγμα).

Το χρυσό κλουβί τρίζει
Όμως, στην παρούσα κρίση το χρυσό κλουβί τρίζει και ο "εθνικός εγωισμός" γίνεται για πολλούς μια ελκυστική επιλογή. Το Ευρωκοινοβούλιο, μη μπορώντας εκτός από υψιπετές να είναι και χρήσιμο, σημαίνει συναγερμό απέναντι στα απομεινάρια παλαιών εθνικισμών, αναγνωρίζοντας σε αυτούς μετωνυμικά τους κινδύνους μιας κρίσης, στην αντιμετώπιση της οποίας δεν επέδειξε εξίσου δραστικά αντανακλαστικά.

Διότι, ας μην το ξεχνάμε και αυτό, το Ευρωκοινοβούλιο δεν είναι χρήσιμο. Ανίσχυρο απέναντι στο Συμβούλιο των 27 κυβερνήσεων, την ευρω-γραφειοκρατία και τις στρατιές λομπιστών των Βρυξελλών, το Κοινοβούλιο αποτελεί τον κομιστή μιας πολιτικής εντολής χωρίς αποδέκτη. Αυτό εξάλλου δεν δηλοί η κομψή περίφραση "δημοκρατικό έλλειμμα";