Το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου

της Χριστιάννας Λούπα

90 χρόνια συμπληρώθηκαν από τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Νοέμβριο του 1918. Με τη συμμετοχή του ελληνικού στρατού στη μεγάλη και πολύ σημαντική επίθεση των συμμάχων στο Μακεδονικό μέτωπο,τον Σεπτέμβριο του 1918, πραγματοποιήθηκε το πρώτο ρήγμα στον γερμανικό συνασπισμό, που οδηγήθηκε στην κατάρρευση και αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει μετά τη συμμαχική νίκη στα Βαλκάνια. Αρκετοί ιστορικοί θεωρούν υπερβολικό τον ισχυρισμό αυτό και υποστηρίζουν πως ήδη ο πόλεμος είχε κριθεί στο δυτικό μέτωπο.

Όπως και να 'χει πάντως το πράγμα, σημασία έχει ότι η μικρή Ελλάδα, χάρη στο Βενιζέλο, βρίσκεται στο στρατόπεδο των συμμάχων – νικητών και επομένως έχει δικαίωμα διεκδικήσεων. Στην Αθήνα γιορτάζονται τα επινίκεια, όμως φαίνεται πως κάποιοι δε συμμετέχουν στο γενικό ξεφάντωμα. Είναι οι φανατικοί αντιβενιζελικοί που δεν πρόκειται να ησυχάσουν αν δεν ανατραπεί ο πρωθυπουργός. Ο Διχασμός, σαν Δαμόκλειος Σπάθη, κρέμεται πάνω από την ταλαίπωρη Ελλάδα.

Στο μεταξύ η Τουρκία υπογράφει τον Οκτώβριο συνθηκολόγηση άνευ όρων και η εμφάνιση του ελληνικού στόλου στην Κωνσταντινούπολη, αποτελεί τον πρώτο μεγάλο θρίαμβο της χώρας μας, καθώς οι ομογενείς του επιφυλάσσουν αποθεωτική υποδοχή.

Παράλληλα ο Βενιζέλος έχει να δώσει σκληρή διπλωματική μάχη στη Διάσκεψη της Ειρήνης στο Παρίσι, όπου θα μοιραστεί η λεία ανάμεσα στους νικητές του Μεγάλου Πολέμου και γύρω από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα ρυθμιστούν οι τύχες του μεταπολεμικού κόσμου. Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία έχουν τον πρώτο λόγο, ενώ οι εργασίες της Διάσκεψης θα κρατήσουν σχεδόν δυο χρόνια. Θα συσταθεί τότε η Κοινωνία των Εθνών, πρόδρομος του ΟΗΕ, αλλά θα μεσολαβήσει και η εκστρατεία στην Ουκρανία στην οποία θα συμμετάσχει και η Ελλάδα, γεγονός που θα της επιτρέψει να ισχυροποιήσει τη θέση της στη Διάσκεψη της Ειρήνης, ενώ η Ρωσία διαχωρίζει τη θέση της λόγω του εμφυλίου που την ταλαιπωρεί και μοιραία την υποκαθιστά η Αμερική.

Πράγματι, δεδομένου ότι σκοπός της Διάσκεψης ήταν ο διαμελισμός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το πρόβλημα ήταν ποιος θα πάρει τι. Με εξαιρετικά επιδέξιους χειρισμούς και με την εύνοια της τύχης – αφού η Ιταλία, που διεκδικούσε κι εκείνη τις Μικρασιατικές ακτές, ήρθε σε ρήξη με τους υπόλοιπους συμμάχους και αποχώρησε από τη Διάσκεψη – ο Βενιζέλος κατάφερε το ακατόρθωτο. Η Σμύρνη επιδικάστηκε στην Ελλάδα.
Τη μέρα εκείνη, ωστόσο, δεν τοποθετούνταν απλώς τα θεμέλια της Μεγάλης Ελλάδας, της Ελλάδας των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών, που αποτελούσε το όνειρο και τον φλογερό πόθο πέντε ελληνικών γενεών, αλλά έμπαιναν και τα θεμέλια της μεγάλης καταστροφής και του ξεριζωμού, που θα αποτελέσει τραγικό σταθμό στη νεώτερη ελληνική ιστορία μας.

Παρ’ όλα αυτά, βρέθηκαν αρκετοί που κατέκριναν τη στάση αυτή του Βενιζέλου, μεταξύ των οποίων και ο Ιωάννης Μεταξάς, ο οποίος προέβλεψε ότι η εμπλοκή της Ελλάδας στη Μικρά Ασία θα απέβαινε ολέθρια. Θεωρητικά δεν είχε άδικο και τα γεγονότα, εξ άλλου, το επιβεβαίωσαν. Υπό τις συνθήκες, όμως, εκείνες ήταν αδύνατο για την Ελλάδα να μείνει έξω από τη διανομή της Τουρκίας, γιατί αν δεν ήμασταν εμείς θα ήταν η Ιταλία στη θέση μας, που καραδοκούσε. Ποιος άλλωστε ήταν εκείνος που θα μπορούσε να αρνηθεί κάτι τέτοιο; Ποιος πρωθυπουργός θα μπορούσε να ποδοπατήσει το όνειρο κάθε Έλληνα;
Ακόμα κι οι πέτρες θα σηκώνονταν να τον πλακώσουν!

Η εμπλοκή επομένως της χώρας μας στη Μικρά Ασία ήταν αναπόφευκτη κι αν πρέπει να κατακριθεί κάτι αυτό σίγουρα δεν ήταν η απόφαση του Συνεδρίου της Ειρήνης, αλλά ο τρόπος με τον οποίο έγινε η Μικρασιατική εκστρατεία.

OLDEST VETERAN RECALLS END OF WAR (BY ROBIN GIBSON) - BBC WORLD

Thursday, 6 November 2008


Oldest veteran recalls end of war

By Robin Gibson
BBC South East



At the age of 112, Henry Allingham has limited hearing and sight
Henry Allingham is one of a tiny number of people left to tell the story of the moment the Great War ended.

He was on active duty with the Royal Navy Air Service in Flanders when World War I ended on 11 November 1918.

Speaking to BBC South East's Robin Gibson ahead of events to mark the 90th anniversary of the end of the war, he recalled how the day was marked.

"The fellows were going mad," he said.

"They were firing flares into the air - anything that went bang into the air.

"I crept off into a corner somewhere and got a good night's sleep for the first time in years."

He maintained that he was one of the lucky ones who survived.

Aged 112 he is now Britain's oldest person and, despite limited hearing and sight, he has dedicated his last years to telling the story of what he saw as a young man.

I don't know how those men did it. They were up to their knees in water all the time

Henry Allingham

"You try to forget, you want to forget, but you couldn't forget," he said.

"Those men must not be forgotten ever. They sacrificed everything on my behalf, and your behalf as well."

Mr Allingham was speaking as the death of another World War I veteran was announced.

Sydney Maurice Lucas, who was born in Leicester, died on Tuesday in his home town near Melbourne, in Australia, at the age of 108.

'Lice-infested'

Mr Allingham said he vividly remembered recovering aircraft from shell holes on the Western Front inhabited by "rats as big as cats".

He also described how everyone serving in the mud became infested with lice.

"Water was hard to come by, you couldn't get a bath," he said.

By the time the war was over he had witnessed the greatest naval battle in history at Jutland in 1916 as well as the Battle of the Somme.


Henry Allingham's mother did not want him to go to war in 1914

But as an air mechanic, Mr Allingham did not have to endure trench warfare.

"I don't know how those men did it," he said.

"They were up to their knees in water all the time."

Remarkably Mr Allingham lived in his own home in Eastbourne until 2006, and is now a resident at St Dunstan's, the centre for blind disabled ex-servicemen, at Ovingdean, near Brighton.

His father died when he was just 14 months old and he was raised in London by his mother and grandparents.

His mother stopped her teenage son from volunteering as a despatch rider when war broke out in 1914, and it was only after she died that he joined the Royal Navy Air Service, later becoming a founding member of the Royal Air Force.

Mr Allingham remains blunt about his future and says candidly that he cannot expect to go on forever.

"I mean at this age... I've got to give way some way," he said.

He cannot explain the secrets behind his long life - but has said it could have something to do with "whisky, and wild, wild women".