Υποβλήθηκε από την Καθηγήτρια Αλίκη Γιωτοπούλου-Μαραγκοπούλου στον Πρόεδρο της Βουλής και τους αρμόδιους Υπουργούς το παρακάτω σχέδιο νέας διάταξης του Ποινικού Κώδικα που αφορά το θέμα των "κουκουλοφόρων". Σημειωτέον ότι είχε υποβληθεί η πρόταση αυτή τον Ιούνιο του 2007. Το σημερινό κείμενο (28.1.2009) έχει μερικές βελτιώσεις.
Σχέδιο νέας διάταξης στον ΠΚ-----
Μετά το άρθρο 189 του Ποινικού Κώδικα, όπως ισχύει, προστίθεται άρθρο το οποίο λαμβάνει τον αριθμό 189 Α και έχει ως εξής :
Άρθρο 189 Α
"Συμμετοχή σε δημόσια συνάθροιση με απόκρυψη του προσώπου" 1. Όποιος μετέχει ή εμφανίζεται σε δημόσια συνάθροιση με καλυμμένο το πρόσωπο ή διαμορφωμένο κατά τρόπο που να μη διακρίνονται τα χαρακτηριστικά και συνεπώς η ταυτότητά του, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δυο μηνών μέχρι ενός έτους.
2. Σε περίπτωση που το άτομο που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο συνδέεται με σχέση υπαλλήλου ή αξιωματούχου με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών.
3. Αν το άτομο που αναφέρεται στις προηγούμενες παραγράφους διαπράξει εγκληματικές πράξεις κατά του προσώπου ή περιουσιακών στοιχείων τρίτων, τιμωρείται σύμφωνα με το άρθρο 94 ΠΚ παρ. 1 με τις ποινές των σχετικών διατάξεων του ΠΚ για τα διαπραχθέντα αδικήματα κατά συρροή με τις ποινές των παραγράφων 1 ή 2 του παρόντος άρθρου.
4. Μετατροπή της περιοριστικής της ελευθερίας ποινής σε χρηματική κατά το άρθρο 82 ΠΚ δεν επιτρέπεται.
Αιτιολογική Έκθεση Η είσοδος ή εισβολή "κουκουλοφόρων" ή προσώπων που κρύβουν ή αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους ώστε να μην αναγνωρίζονται σε δημόσιες εκδηλώσεις ή συναθροίσεις διαφόρων ειδών (διαδηλώσεις, πορείες κλ.) ή απλώς σε δημόσιους χώρους με πολυάριθμους συγκεντρωμένους ανθρώπους (π.χ, θέατρα, αίθουσες ομιλιών ή συναυλιών, πλατείες με καφενεία, μπαρ κλ). κατά κανόνα ακολουθείται από προσβολή δικαιωμάτων του ανθρώπου (ΔΑ) και συγκεκριμένα : του δικαιώματος των πολιτών να συνέρχονται ελεύθερα και ειρηνικά (ά. 11 Σ), να εκφράζονται ελεύθερα (ά. 14 Σ), των δικαιωμάτων στην υγεία, σωματική και ψυχική, και στη σωματική ακεραιότητα (ά. 7§2 Σ και 16ο Κεφάλαιο ΠΚ), του δικαιώματος στην περιουσία (ά. 17 Σ και ά. 1 του 1ου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ και μερικά εγκλήματα του 23ου Κεφαλαίου του ΠΚ), στην αξιοπρέπεια (ά. 2§1 Σ και 7§2 Σ) και στη ζωή (ά. 2 ΕΣΔΑ και 15ο Κεφάλαιο ΠΚ).
Σημειωτέον ότι σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η ελευθερία του συνέρχεσθαι συνεπάγεται όχι μόνο την αρνητική υποχρέωση αποχής από παρεμποδιστικά μέτρα εκ μέρους του Κράτους, αλλά και τη θετική υποχρέωση του Κράτους να προστατεύει τους πολίτες από ταραχοποιά στοιχεία τα οποία επιχειρούν με οποιοδήποτε τρόπο να δημιουργήσουν έκτροπα ή να παρακωλύσουν την ομαλή διεξαγωγή της εκδήλωσης ή άλλων αναλόγων περιπτώσεων ή απολύτως την διεξαγωγή τους (βλ. απόφαση ΕΔΔΑ, Plattform "Ärzte für das Leben", 21 Ιουνίου 1988, Σειρά Α, αρ. 139, παρ. 32). Η απαγόρευση εισβολής κουκουλοφόρων αποτελεί αναγκαίο προληπτικό μέτρο για την πραγματοποίηση αυτής της κρατικής υποχρέωσης, η οποία επιβάλλεται μάλιστα γενικότερα από το ά. 5 της ΕΣΔΑ.
Οι υλικές ζημιές ιδίως εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και καταστημάτων, με εμπρησμούς, σπασίματα κλ. κατέστησαν σοβαρότατο και καθόλου σπάνιο πρόβλημα και η πρόληψή τους επείγον καθήκον του κράτους.
Επιπροσθέτως εθνικοί λόγοι συντρέχουν για την επείγουσα ανάσχεση του φαινομένου, διότι τα από τους "κουκουλοφόρους" δημιουργούμενα έκτροπα χρησιμοποιούνται από τους εχθρούς της χώρας μας ως επιχειρήματα αποδεικτικά της ύπαρξης τρομοκρατίας στην Ελλάδα ή για απόσπαση της προσοχής των πολιτών από σοβαρότατα εθνικά θέματα.
Επί πλέον στην πράξη η δίωξη των "κουκουλοφόρων" μετά τις βιαιοπραγίες καταλήγει στη μη τιμώρηση των πραγματικών ενόχων ή στην ενοχοποίηση όχι σπάνια υποτιθεμένων δραστών αλλά πράγματι αθώων, εν μέρει και λόγω δυσχέρειας ταύτισης του δράστη που κρύβει το πρόσωπό του. Εξ άλλου η διαδικασία του αυτοφώρου για πολλούς λόγους, πέραν της γνωστής υπερφόρτωσης των δικαστηρίων, είναι σε αυτές τις περιπτώσεις ιδιαίτερα ενδεδειγμένη.
Γι' αυτό θεωρούμε ότι μόνο με την ποινικοποίηση της παρείσφρησης ή εισόδου κουκουλοφόρων στις δημόσιες συναθροίσεις κλ. - και ασχέτως προς τη διάπραξη βιαιοπραγιών παντός είδους - θα μπορέσουμε να πλήξουμε προληπτικά το θλιβερό αυτό φαινόμενο και να αποφύγουμε τις καταστροφικές συνέπειες που κατά κανόνα το ακολουθούν.
Οι κουκουλοφόροι πληθύνονται και οργανώνονται επικίνδυνα. Το κράτος οφείλει να εξασφαλίσει επειγόντως την ασφάλεια των πολιτών για να προλάβει τις διαρκώς πυκνότερες και καταστροφικότερες πράξεις τους.
Τόσο η διαδικασία του αυτοφώρου (που ο συνδυασμός της με την παράγραφο 1 εξυπακούεται) όσο και ο αποκλεισμός της μετατροπής της στερητικής της ελευθερίας ποινής σε χρηματική (που προβλέπεται από την παράγραφο 4) ισχυροποιούν την προληπτική ικανότητα της ποινής. Ιδίως η οργάνωση ομάδων "κουκουλοφόρων", που πιθανολογεί κοινή χρηματική πηγή ίσως και ξένη προς τα μέλη, καθιστά λιγότερο επώδυνη ή και ανώδυνη τη χρηματική ποινή για το κάθε μέλος της οργάνωσης.
Νομίζουμε ότι, αν εισαχθεί στον ΠΚ διάταξη όπως η προτεινόμενη ως 189 Α, είναι απαλειπτέα η παρ. 2 του ά. 167 που έχει αποδειχθεί αλυσιτελής.
Αλίκη Γιωτοπούλου-Μαραγκοπούλου
Αθήνα, Ιούνιος 2007
ΠΗΓΗ: ΙΔΡΥΜΑ ΜΑΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ (ΙΜΔΑ)
